Kawa – namiętność Włochów

Kawa – namiętność Włochów – dlaczego tak jest? Włosi uwielbiają kawę i nie wyobrażają sobie dnia bez niej. Zwłaszcza rano, każdy Włoch idzie do swojej ulubionej kawiarni i w barze pije w ekspresowym rytmie kawę, zwykle właśnie espresso, po czym idzie do pracy. 

Właśnie dlatego w większości języków mamy włoskie nazwy na różne rodzaje przyrządzanych kaw, łącznie z pisownią. 

RODZAJE KAW

Jakie to rodzaje?

il caffè – kawa
il caffè latte – kawa z mlekiem
il caffè macchiato – espresso z odrobiną mleka
l’espresso – kawa espresso
il cappuccino – cappuccino
il caffè americano – americano, czyli po prostu większa kawa, mniej skondensowana
la schiuma – piana
il caffè freddo – kawa mrożona

WYMOWA

Teraz parę słów dotyczących wymowy. Mówimy makjato a nie macziato, bo to „h” między „c” i „i” jest po to, aby właśnie wymówić dźwięk „k”, a nie „cz”, jak na przykład w wyrazie cinquecento. To jest włoski, a nie hiszpański 😉

I kolejna rzecz, która doprowadza mnie do szału, jak to słyszę 😉 Nie mówimy latTE, tylko LAtte z akcentem na pierwszą, na Boga sylabę, nie na drugą. Mam wrażenie, że niektórzy myślą, że jak zaakcentują ten wyraz na drugiej sylabie, będą brzmieć bardziej po włosku, nic bardziej mylnego…

GENEZA NAZWY KAWA

Są dwie teorie od czego pochodzi nazwa kawy. Otóż pierwsza mówi, o nazwie miasta z ojczyzny kawy, czyli Etiopii, miasta Kaffa, dziś Kafa.

Druga od arabskiego kahwa (قهوة) bądź tureckiego kahve skąd pojawiła się we włoskim jako caffè i w zależności od kontaktów handlowych z tymi krajami, pojawiła się w innych językach. To tak w uproszczeniu.

ZNACZENIE ESPRESSO

 Tu mała uwaga nie mówimy ekspresso tylko espresso, gdyż jest to kawa przygotowywana na poczekaniu, chodzi w tej kawie o to, że pije się ją ekspresowo, popijając zwykle wodą, gdyż jest tak skondensowana, że mogłaby spowodować u mniej wprawionych problem ze zdrowiem, a konkretniej z sercem. Dla bardziej wnikliwych jest około 10 wyjaśnień tego słowa, do poczytania po włosku tutaj.

KTO WYMYŚLIŁ ESPRESSO

Oczywiście Włoch 😉 Luigi Bezzera w 1901 roku stworzył ekspres do parzenia kawy, dwa lata później udoskonalony i rozreklamowany na świecie przez Pavoniego, a 1947 jeszcze ulepszony przez Gaggiego. Dzięki tym trzem panom, możemy się dziś rozkoszować właśnie pysznym espresso.

SKĄD SIĘ WIZIĘŁA NAZWA CAPPUCCINO?

INSTITUTO ESPRESSO ITALIANO

Myślimy, kawa jak to kawa, ale nie we Włoszech. Ale kawa – namiętność Włochów to nie jest pusty frazes, tylko po prostu fakt. 

W 1998 roku tutaj właśnie powstał Włoski Instytut Espresso, który nadzoruje sposób prawidłowego parzenia kawy i jednocześnie kultywuje tradycyjny sposób parzenia espresso i jednocześnie go promuje. Zrzesza kilkadziesiąt firm. Na stronie instytutu można sobie poczytać, jak należy zaparzyć idealne espresso, dostępnej po włosku i angielsku.

Można się tutaj dowiedzieć ile powinno być wody, ile kawy, jakie ciśnienie, aby otrzymać właściwie przyrządzone espresso.

KOPI LUWAK

Najdroższą kawą na świecie jest Kopi Luwak. Cena może oscylować nawet w okolicy 2500 złotych, tak dwóch i pół tysiąca złotych za kilogram.

Skąd ta cena? Otóż stąd, że ziarna kakaowca są najpierw zjadane przez łaskuna, zwanego w lokalnie luwak – takie zwierzątko żyjące na Sumatrze w Indonezji – nadtrawione, po czym wydalane i zbierane ręcznie, oczyszczane, a następnie przechodzi już standardową obróbkę. 

Gonienie za łaskunem, który wydala ziarna i zbieranie ich, nie było łatwym, szybkim i przyjemnym zajęciem, stąd cena. Łaskun zjada tylko najlepsze owoce i wiadomo nawet całe stado nie jest w stanie „przetworzyć” zbyt dużo. Mieszkańcy Indonezji usprawnili sposób zbierania i trzymają zwierzęta w klatkach, więc przez to „usprawnienie” jest to niezbyt humanitarny przemysł.

Nie wiem czy mam ochotę spróbować tej kawy, może kiedyś? Ponoć ma łagodniejszy smak.

Pierwszy raz usłyszałam o tej kawie (i pewnie nie tylko ja) z filmu The Bucket List (Choć Goni Nas Czas) i ponoć ten film ją rozsławił. Scena do obejrzenia poniżej.

CIEKAWOSTKI

Ciekawostki będą w filmiku. Zdradzę jedynie, że kiedyś jak jeszcze pracowałam jako pilot wycieczek i oprowadzałam grupy włoskie po Polsce, dostałam szkolenie od około 150 Włochów jak powinno się przygotowywać kawę. Innym razem jak zareagowali Włosi, pijąc naszą polską kawę parzoną 😉

Do zobaczenia wkrótce!

Twój przewodnik językowy

Joanna